İNSAN HAKLARI: BİR PANORAMA

DOSYA

Irkı yargılamak: Celia ve diğerlerinin hikâyesi

"Hak mücadeleleri için daha önce yürütülen hukuk savaşı toplumsal bir bellek oluşturdu. Ancak insanların cinsiyeti, derisinin rengi, etnik kimliği yüzünden ayrımcılığa uğraması, şiddet görmesi yeryüzünden silinemedi, bilakis ırkçılık bugün de endişe verici şekilde insanlığın gündeminde olmaya devam ediyor."

DOSYA

İnsan Haklarının Sonu’nda, Douzinas’ın umut ilkesiyle...

"İnsan hakları metinlerinde, soyut (İsa’vari) insan ne kadar eşitlikçi düzenlenirse düzenlensin, işin içine cinsiyet, renk, etnisite, (+), yani maddi özellikler girince vaziyet hiç de eşitlikçi olmaz... İşte İnsan Haklarının Sonu bu yarılmayı soruşturmanın, bu bahisle soyut eşitlik mülahazasını, insan haklarının evrenselliği iddiasını –rahatsızlık verici şekilde– bozmanın/sökmenin kitabı."

DOSYA

Türkiye'den insan hakları manzaraları

"Küresel dünya 'daralan sivil alan' olarak tanımlanan yeni bir sosyo-politik gelişmeyle karşı karşıya. Bu politika sivil alanın daraltıldığı hemen her ülkede 'yerli ve milli' olarak vurgulansa da, ortak özelliklere, ortak politika ve yöntemlere ve ortak sonuçlara sahip."

DOSYA

Bana Sonunu Söyle: Mülteci çocukların haklarının peşinde

"Luiselli, kendi hikâyelerini anlatma imkânından yoksun göçmen çocukların hikâyelerini, bu kez kendi hikâyesinin de içinden geçirerek bize tercüme ediyor. Onlar ülkelerinden kaçarak hikâyelerini anlatıyorlar zaten, bu yaptıklarının tercümesinin 'ölümden kaçıp hayatı kovalamak' anlamına geldiğini idrak edebilmemiz için Luiselli gibi tercümanlara ihtiyacımız var."

DOSYA

Küresel insan hakları bağlamında Türkiye

"İnsan Hakları konusunda Türkiye'de zaman zaman hatırı sayılır ilerlemeler olduysa da, ülkenin siyasi kültüründe hâkim olan otoriter, milliyetçi, ataerkil ve asimilasyoncu tavırların, devlet güvenliğini kişi özgürlüğü ve güvenliğinin üstünde tutan yaklaşımın, sol ideolojilere kapalılık ve komünizm korkusunun köklü reformları engellediğini ve insan hakları ihlallerinin devam ettiğini görüyoruz."

DOSYA

İnsan hakları deyince akan sular durmalı mı?

"İnsan hakları söylemi kuşkusuz sadece insani dış politika ve insani müdahalecilikle ilişkisi çerçevesinde mahkûm edilemez, ancak bu çerçevede hayata geçirilen siyasetler başta olmak üzere, aynı çerçevede dolaşıma giren devlet dışı sivil toplum kuruluşlarının bu süreçler çerçevesinde siyasal araçlara dönüşmesi bir bütün olarak ‘insancıl siyaset’ (humanitarianist politics) iddiasını itibarsızlaştırdı."

DOSYA

Mülkiye, Bahri Savcı ve ‘yaşam hakkı’ üzerine...

"Nedir yaşam hakkı; ölmemek, yalnızca nefes almak mı? Başına her ne gelirse gelsin, hangi koşullarda yaşıyor olursa olsun hayatta kalmak mıdır yaşam? Yoksa, yaşamı insanca yaşanır hale getirmek için yapılması gerekenler, yaşam hakkı kapsamında mıdır?"

DOSYA

Mülkiyet hakkı, insan hakları ve ötesi

"Türkiye’de gel-git’li bir seyir izleyen insan hakları son on küsur yıldır hızlı bir erozyona maruz kaldı. Bu erozyonun dip noktası mülkiyet hakkına dokunan yerdir – bir bakıma bıçağın kemiğe dayandığı yer. Onca zamandır bu ülkede demokratik ve sivil haklar için mücadele verilmekte; görülen o ki, bundan böyle mülkiyet hakları için de mücadele gerekecek. Bu, Türkiye’de gayrimüslimlerin ezelden beri iyi bildiği bir mücadeledir, fakat anlaşılan o ki, artık ‘has vatan evlatları’nın da yakından tanıyacağı bir mücadele olacak."

DOSYA

“Yeter insan haklarından bahsedildiği”

Nâzım Hikmet Richard Dikbaş, insan haklarına dair eleştirel bir yaklaşımı avangard sokak müzisyeni Moondog'un bir şarkısında arıyor; K24 için çizdiği kendi desenleri de haklar üzerine çeşitlemeler içeriyor...

DOSYA

“Haklar mı, o ne?” diye sormamak için notlar ve okunabilecek kimi çalışmalar

İnsan haklarına dair temel sorular, hak kategorileri ve başvurulacak temel kitaplar: "İnsan hakları kesinlikle sadece hukukçulara bırakılmamalı."

DOSYA

Çocuklara çocuk haklarını anlatan kitaplar

"Bir yetişkinin aktarımı olmadan, çocuğu doğrudan muhatap alan, ona kendi dilinde, kendi anlayış seviyesinde hitap eden kitaplar çocuk zihninde yer ediyor. Aslına bakarsanız çocuk hakları çocuğun doğuştan getirdiği temel haklar. Fakat çocuğun bu bilinçle yol alabilmesi için edebiyatın ve kitapların sorumluluğu kaçınılmaz."