“Ahmet Mithat eşlikçisi Madam Gülnar'la Paris Fuarı’nda geçirdiği 12 gün içinde yalnızca bir sanayi fuarını gezmekle kalmaz, ileride Paris’in sembolü haline gelecek meşhur Eyfel Kulesi’nin doğuşuna da şahit olur.”
“Alain Delon’un en iyi rolleri arasında varoluşunun hikâyesinde yolunu şaşırmış, hayattan daima daha büyük bir parça koparmak isteyen ama aslında zayıf adam rolleri vardır. Onu neredeyse edebi bir kahraman yapan rollerdi bunlar.”
“Erotizm Bataille’da bir çeşit olumlama şeklidir; yaşamda ölümü, ölümde de yaşamı olumlamadır. Ona göre erotizm, daha en baştan, zaten ancak ölüm bilinciyle birlikte açığa çıkar ve bu bilincin ufuktaki ebedi varlığı üstünden tanımlanır; eros’u üst tanımlar.”
“Bu ayın konusu, Türkçe ve Osmanlıca bitki adları için gerçek bir hazine: Armenag K. Bedevian’ın 1936’da Kahire’de yayımlanan sözlüğü. Kitapta tam 3657 bitki adının bu dillerdeki muhtelif isimleri, 1171 resimle birlikte sunulmuş. Her dilde ayrı bir dizin verildiğinden kitap son derece kullanışlı.”
“Romanda her şeyin birbiri içinden doğduğu ve birbiriyle ilintili olduğu, doğadaki her şeyin birbirine çok sıkı bir şekilde dokunduğu görülür. Bu dokumada tekhne’yi daha iyi kullanabilmek için seslerle olaylar birbirine teyellenir. Hakikate ulaşmada yardımcı olan varlık-araçtır ses.”
İsviçre’de yaşayan sanatçı Sibel Kocakaya, Bernhard Bischoff & Partner galerisinde açtığı Chroma of Duality sergisinde izleyiciyi geçmişle gelecek, gerçekle hayal arasında bir yolculuğa çıkarıyor.
Bilge Karasu üzerine bir dosya. İleride de hazırlanabilecek dosyalardan sadece bir tanesi bu: Karasu'nun metinleri üzerinde teknik çözümlemeler, kendisiyle yapılmış söyleşiler, Karasu edebiyatına yaklaşmaya çalışan denemeler. Ayrıca Bilge Karasu'nun kendi kaleminden bir yazı ile bir de polemik... K24'te daha önce önce yayımlanan, zamanında müstear isimle basılmış olsa da, Bilge Karasu imzalı birkaç sergi yazısı ile film eleştirisini de dosyaya ekledik.
“2000’lerin başında, Jenin’de mülteci kampında kurulan bir tiyatro grubu ve kültürel merkez olan Freedom Theatre bugün halen yaşıyor ve Filistin hikâyesini Filistinlilerin tarafından anlatmaya ve Filistin meselesinin dünyadaki sözcülerinden biri olmaya devam ediyor.”
“Bitkiler sahipsizdir, hayvanlar sahipsizdir, bebekler de sahipsizdir. Bu demektir ki herkese aittirler, herkese seslenirler. Bir bebeğe bakmak için onun anası babası olmak zorunda değiliz. Sahipsiz bir bebek herkeste sorumluluk uyandırır. Bizle birlikte yaşayan, kaderlerini ister istemez bizim kaderimize bağlamış hayvanlar için de durum farklı değildir.”
Kendi kuşaklarının önde gelen iki feminist yazarı 2004 yılında Tokyo’da bir araya gelerek annelikten kürtaja, Irak Savaşı’ndan Fransa ve Japonya’daki kadın yazarların karşılaştığı zorluklara uzanan kapsamlı bir sohbet yapmışlardı. Zamanla unutulmaya yüz tutan bu diyalog, Ernaux'nun Nobel ödülünü alışından sonra hatırlandı...
Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Arka Sokak / Bir Tutkunun Peşinde Carl Ebert / Cinsel Aykırılıklar / Çalışkanlık Devrimi / Çemberin Dışındakiler: Azınlıklar / Eğer Beni Ararsan / Emanet Dolabı Bebekleri / Hıristiyan Ateizm / Kürk Mantolu Madonna / Taş ve Kuş
“Binlerce sayfalık bilgi, belge, tutanak… yüzlerce fotoğraf, video ve ses kaydı… hepsi bir portalda toplanmış. Bize ve gelecek kuşaklara dayatılan 'resmi hafıza' yerine 'kolektif hafıza' inşa edebileceğimizin bir örneği olan Madımak Katliamı Hafıza Merkezi’ne taş taşıyan, emek veren herkese teşekkürler.”
Biri yıllardır hapiste olan iki yazarın hiç karşılaşmadan beraber kaleme aldıkları Araf'ta Düet, bu açıdan dünyada bir ilk. Selahattin Demirtaş ve Yiğit Bener tarafından yazılan roman, Dipnot yayınları tarafından önümüzdeki günlerde basılıyor. Kitabın ilk bölümlerinden birini Tadımlık olarak sunuyoruz...
John Boyne'un Kalbin Görünmez Öfkeleri adlı romanı, 20. yüzyılın ikinci yarısında İrlanda’da gayrimeşru bir ilişkinin sonucu olarak dünyaya gelen Cyril Avery’nin küçük bir çocuktan yaşlı bir erkeğe dönüşmesinin hikâyesi... DeliDolu tarafından önümüzdeki günlerde yayımlanacak olan romanın ilk bölümünü Tadımlık olarak sunuyoruz.
“Bir metnin güzelliğini anlamak için çok fazla kurama gerek yok. Edebiyatı sevmek, içinde onu hissetmek gerekiyor. Elbette kuramları, belli yaklaşımları öğreniyorsunuz, içselleştiriyorsunuz. Kendi yazılarınızda da bunun yansımaları görülüyor. Fakat fazla kuramsallığın edebiyatı öldürdüğünü söylemek mümkün.”
“Postane Günlükleri hem gecikmiş, orta yaşa doğru yaşanan bir olgunlaşma hikâyesi hem de hayatlarımız üzerine bir tefekkür. Ütopyaların yittiği, adanmışlıkların kalmadığı bir dünyada, sadece tüketiciye indirgendiğimizde içine düştüğümüz tinsel boşluk üzerine bir anlatı.”
“Hanioğlu'nun kitabı sadece Türkiye’de egemen olan Kemalizm değerlendirmelerine büyük bir darbe olarak değil, son yıllarda gündeme gelen ve 'Tek Parti dönemi apolojisi' olan post-Kemalizm, post-post Kemalizm tartışmalarının temelsizliğini gösterir bir eser olarak okunmalıdır.”
Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Acı Çeken Beden / Bir Türk Kızının Amerika Yolculuğu / Bu Yas Yuvası / Fransa’nın Kimliği / İtalyan Masalları / Knockemstiff / Rüyaların Üçüncü Reich’ı / Foucault'dan Sonra Marx / Tanrı Korkusu / Uzlaşmaz Marx
“Sınır’ı yazmak üzere beni masanın başına oturtan itici güç, çocukluğumdan bu yana bana eşlik eden fantastik hikâyeleri kendi gerçekliğimle birleştirip bu iki düşünsel katman arasındaki sınırları ortadan kaldırma çabasının verdiği heyecandı diyebilirim.”
Türk romancılığının bir çınarı, sessiz bir ağaç gibi “İnsan Ormanında” yaşayıp handiyse kimselere görünmeden, cümle cümle, sözcük sözcük edebiyatımıza iğne işi dantel oyası gibi eserler bırakan İrfan Yalçın 29 Haziran 2024 günü hayatını kaybetti. Başımız sağolsun.
“Direniş sözcüğünün öne çıktığı bir dönemdeyiz. Queneau’nun mizah anlayışına, zekâsına keşke sahip olabilsek; felsefeden matematiğe, tarihten mistisizme uzanan çok farklı alanlarda her birimiz üretken olabilsek. En etkin direniş yaratıcı zekânın kaybolmamasını sağlamak.”
Oyunbozan / Nora Fingscheidt; Yüzleşmeler / Simone Atangana Bekono; How The First Sparks Became Visible / Simone Atangana Bekono; Bir Rus Piyanistin Otoportresi / Wolf Wondratschek; Zavallılar / Yorgos Lanthimos; Zavallılar / Alasdair Gray
“Kocası seyahate çıkmış olan bir kadının âşık olduğu erkekle buluşup eşini aldatmasını önlemek için evdeki papağanın her akşam farklı bir hikâye anlatarak onu meşgul etmesi, kitabın çerçeve hikâyesini oluşturuyor. Yani kadınların vefasız ve düzenbaz olduğu, şehvetlerine her zaman yenik düştükleri, dolayısıyla cinselliklerinin erkekler tarafından kontrol altında tutulması gerektiği varsayımı, kitabın temeli.”
“Arafta Düet tezler içeren bir roman ve bu nedenle bizatihi bir tartışma çağrısı zaten. Selahattin Demirtaş’ın yıllardır yazılarında, cezaevine girmeden önce meydanlarda, muhtelif toplantılarda yahut televizyon ekranlarında anlattıklarını bu kez de roman formunda ifade ettiğini söylemek mümkün.”
“Kristóf’un Üçleme’si baştan planlanarak ve kurgulanarak yazılmış değildir. Yazar Büyük Defter’in ardından romanın ikiz kahramanlarının zihnini meşgul etmeye devam ettiklerini, kendisini bir türlü rahat bırakmadıklarını ve bu yüzden ikinci ve üçüncü kitabı yazdığını söyler.”
“İspanya hakkıyla ve layığıyla şampiyon oldu. XavIniesta döneminde içselleştirdikleri tikitakaya kanat takarak hegemonik bir oyun kurdular. 2022/23 Barcelona’sını ve Guardiola’nın M. City’sini 'tititaka 2.0' sürümü sayanlar olmuştu. Bu kanatlı tikitaka’ya da 'tikitaka 3.0' mı demeli?”
Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Boncuk / Çok Geç Değil / Deng / Depresyonun Estetiği ve Politikası / Go! Eko-Diktatörlük / İçeriden Ölmek / Pessoa / Sayın Bay Rock Yıldızı / Sivas / Siyonizmin Mantığı
“We have betrayed Palestinians by way of normalcy. Trying to define a new normal, however revolutionary, seems counterintuitive to me. We must reject the sedative quality of what is deemed mundane as opposed to being unprecedented.”
“Filistinlilere normallikle ihanet ettik. Bu yüzden, ne kadar devrimci olursa olsun yeni bir normali tanımlamaya uğraşmak bana anlamsız geliyor. 'Daha önce benzeri görülmemişin' aksi olduğuna inandığımız olağanlığın yatıştırıcı etkisini reddetmemiz gerekiyor.”
“Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi'nda halen açık olan 'kırmızı çizgiler/im' sergisi Rezzan Gümgüm'ün Ankara’da gerçekleştirdiği performansın kayıtlarından oluşan videoları ve mekâna özgü üç yerleştirmeyi içeriyor.”
“Askerliğini yapan Komet esasen komutanı tarafından Vatan yahut Silistre’yi sahnelemekle görevlendirilmiş olsa da, Namık Kemal’in eserinin 'zor ve uzun' olduğunu ileri sürerek, kütüphanede bulduğu, belli ki etkilendiği Haydi Suna’yı öneriyor ve böylece ilk (tahminen de son) tiyatro yönetmenliğini gerçekleştiriyor.”
“1910’da İstanbul köpeklerinin Hayırsızada’ya sürülerek katledilmesi, halk tarafından engellenemese de sürgüne tanıklık etmek isteyen ya da sürgünün barındırdığı şiddete işaret eden yazılar hemen dolaşıma girer. 'İstanbul'un Çar-pa Menfileri Hayırsızada’da' yazısına Karabatak imzasının atılması, okuru hayvanların perspektifinden bakmaya çağırır...”
“Ermenice kaynaklarda, kadınların khıncuyk dediği sazlı sözlü yemeli içmeli bir eğlence var. Şimdi bakıyorsunuz, orada roh’tan söz ediliyor. Likör denmiyor. Rakı var, şarap var kendi başına, bir de roh var. Nedir bu roh? Spirit (İngilizcede ruh). Ama spirit aynı zamanda yüksek dereceli alkol. Yani ispirto.”
“Şavkar Altınel şiiri, Türk şiirinde örneği olmayan ölçüde dünyaya açık ve 'dünyalı'. Umberto Eco’nun muhayyel bir İtalyan aforizmacıya atfettiği 'büyük bir Bulgar şairi olunamayacağı' yönünde, dil üzerinden gelişen yargısını da kıran bir şiir bu.”
“Büyük Defter’de benim kafamı kurcalayan şey bir etik sorunsalından çok, ikizleri ve genişleterek söylersem ölümün kıyısındaki insanları hayatta tutan şeyin ne olduğu, dirayetlerini ve yaşama gücünü neye borçlu oldukları sorusu.”
Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Arslanhane / Bir Dem Ankara / Bir Olmayan O Cinsiyet / Duino Ağıtları / Kıyamet Notları / Nehirler ve Çocuklar / Rehin Alınmış Bir Batı / Soğuk Ter / Taklitçiler / Tüfekle Vurulacak Şeyler
Bir sanat tarihçisi de olan Thomas Schlesser, merkeze on yaşındaki Mona’yı ve dedesi Henry’yi yerleştirdiği Mona'nın Gözleri adlı romanında duygusal bağların sanatla kurulduğunu, hastalıkların sanat sevgisiyle iyileşeceğini, ölümsüzlüğün ancak sanatla mümkün kılınabileceğini anlatıyor...
“Pollock aslında anlatılmayanların öykülerini anlatıyor. Görmezden geldiklerimizi, yok saydıklarımızı. Anlattığı kasaba insanların unutulduğu, susturulduğu, denklemin dışında bırakıldığı bir yer. Varlığından bile haberdar olmadığımız bir yer.”
Toplumsal Hareketler (Bazen) Nasıl Fark Yaratabilir’in yazarı David S. Meyer’la toplumsal hareketlerin sosyal medyayla ilişkisini, hareketlerin örgütler çıkarmasının sonuçlarını ve toplumsal hareketler çalışmalarını konuştuk.
“Savaşıp kazanacağımı, bir daha herhangi birine böyle davranmayacaklarını bilsem var gücümle mücadeleye devam ederim ama savaşarak değil, sokakta olmaya, hayatı keyfimin istediği gibi yaşamaya devam ederek daha iyi sonuç alacağıma inanıyorum.” (Denize Dökülen, s. 205)
“Kevin Barry’nin öykülerinin atmosferinde doğa ve ışık dikkat çekici biçimde öne çıkıyor. İrlanda’nın kıyıları, dağları ve ormanları hemen her öyküde sadece bir fon değil, aynı zamanda öykü kişilerinin ruh halinin birer yansıması ya da tamamlayıcı parçası olarak beliriyor, anlatılıyor.”
“Anar’ın yazı dünyasını, sözgelimi Nakkaş Osman’ın temsil ettiği klasik dönem minyatürlere benzetebiliriz... Hadiselerin dekorunu Matrakçı Nasuh’un kartografik çizimleri oluşturur sanki. Ama avlu dışındakilerin hayatlarına bakan Levnî’nin nakışlarına da arada yer açılır.”
Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Büyük Birleşme / Communitas / Dağlardan Duyur Onu / Erkeklik Krizi / Hapishane-i Umumi Kadınlar Koğuşu / Havva’nın Üvey Kızları / Kuzey Ormanları / Levant / Modern Barbarlığın Eleştirisi / Şeytani
