Çok Şeker Armud:

Cinai Hiciv

2023'te kaybettiğimiz Roni Margulies'in polisiye hikâyeleri Çok Şeker Armud adıyla gelecek hafta İletişim Yayınları tarafından basılıyor. Kitabın Mustafa Arslantunalı tarafından kaleme alınan önsözünü Tadımlık olarak paylaşıyoruz.

Mehmet Fatih Uslu:

Saatleri İade Enstitüsü

“Uslu, Osmanlı-Türk edebiyat tarihine bakarken Ermenice literatüre salt ondan yararlanmak için değil, onun daralmış yaşam alanını genişletecek bilgiyi üretmek için de yaklaşıyor, böylece geçmişi ve bugünü daha iyi anlamamızı sağlıyor.”

Giandomenico Tiepolo’nun Yeni Dünya’sı üzerine:

Mondo Nuovo: Yeni Dünya’ya bakmak

“Belli ki bu freskin amacı Venedik’i göstermek değildir. Peki, neyi göstermektir? Yoksa Tiepolo aslında hepimizin Mondo Nuovo’nun seyircisi ve röntgencisi olmaktan başka işlevimizin kalmadığı şimdiki yeni dünyaya mı atıf yapmaktadır?” 

Unutulan Ruhların Çukuru:

Bir toplumun ölülerine bakmak

Franco rejiminin kurşuna dizdiği insanların hikâyesini çizgilerine taşıyan Paco Roca: “Amacım diktatörlük baskısı çekmenin ne anlama geldiğini göstermek. Ama aynı zamanda gelecekte bir totaliter rejim altında yaşamanın nasıl olabileceğini de gözler önüne sermek...”

“İnsanın geri dönülmez çürümesini anlatmaya çalışıyorum”

Ebru Ojen’le okurları Sırbistan’daki mültecilerin hayatına taşıyan yeni romanı Belgrad Kanon’u konuştuk.

Haftanın vitrini – 10

Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Aziz / Cadılar Sürtükler Feministler / Edebi Babanın Reddi / Faşizme Heves Etmek / Feminizmin Yazgıları / Filozofların Tuşesi / Miras / Münzevi Sesler Korosu / Proleterka / Türkiye’de Demokrasinin Hasta Kökleri

Regaip Minareci ile söyleşi:

Çeviri ve Handke çevirmek üzerine

2023 yılında Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’nü alan Regaip Minareci ile çevirmenlik serüveni ile Peter Handke külliyatını, yazarın “Son Destan” olarak nitelediği Meyve Hırsızı romanı odağında konuştuk.

Afrikalı bir yazarın en gizli hatırası

“İnsanların En Gizli Hatırası günümüzde bir Afrikalı yazar olmanın ne anlama geldiğini sorguluyor. Merkezin göbeğinde yaşayıp ona dışarıdan bakmak nasıl bir şey? Özgünlük nerede başlayıp nerede bitmektedir?”

Min Nevâdiri’l-Kütüb – 33:

Hem aynı hem farklı bir “Harem” romanı

“Gazze’de ve diğer işgal edilmiş topraklarda olup bitenleri 'Yahudiler' yapmıyor, 'İsrailliler' yapıyor. Yahudilerin geçmişte uğradığı zulüm nasıl İsraillilerin yirmi birinci yüzyılın ilk soykırımlarından birini sürdürüyor olmasını meşru kılmıyorsa, bu soykırım da geçmişte edilmiş olan zulmü haklı çıkarmıyor.”

Haftanın vitrini – 11

Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Ateş’in Güneş’i / Bahçede Hayatlar / Büyük Burundún Burundá Öldü / Eşsiz Jeeves / Görünmez Kentler’i Okumak / Kalbi Hızlandıran Şeyler / Körlemesine / Muhteşem Limon Ağacı / Sen Neredeysen Oraya / Sonsuza Kadar Sürüyor Derken Bitiyor

Abdo ve ‘siyasi’ patlamalar

“Pop-art’a yakın durmak, modern bir vaziyeti ironik bir üslupla kayda geçirmek sadece çoğunluğa ait bir hak mıdır?”

Ottakring’den Ömer Paşa’ya gelen 46 numaralı tramvay:

Sedef Hatapkapulu kendiyle, sanatçılarla, bizimle konuşuyor...

“Bu fikir, hani tramvaya bindik gidiyoruz fikri, keşke sınırlar olmasa fikri yeni ve farklı bir şey değil. Belki banal de kaçabilir ama banal şeyleri de sevebiliriz. Çünkü bunun artık saklayacak bir tarafı yok; keşke sınırlar olmasa. Hepimizin dileği bu.”

 20. yüzyılın acı hikâyesi: 

Ne çok gelecek ne az zaman

20. yüzyılda dünyanın farklı yerlerinde vuku bulmuş siyasi, etnik, dinsel olayların, cinayet ve kırımların izini süren İlyas Tunç ile Ne çok gelecek ne az zaman üzerine konuştuk.

Yıkıntı edebiyatı:

Aileyi niçin yok etmeliyiz?

“Böll’e göre 'edebiyatta söz konusu olan eve döndüğümüzde karşımızda bulduklarımızdır.' Fakat yıkıntılar arasında dolaşmak zorunda kalanlar için ev neresidir ya da nedir?”

İshak Reyna’yla “kısa” bir söyleşi:

Editörlük zanaati üzerine

“Yayıncılığımızın, dolayısıyla editörün hep daha fazla kitap başlığına ve buna bağlı olarak daha yüksek hıza mecburiyeti sadece günümüze özgü değil...”

Taçlı Yazıcıoğlu:

“Çağrışımlarla hayaller matematikle birleşirse…”

“Romanımdaki İsmail, 'Adana’da doğan her çocuk bir Kemal olmak ister' der. Ben de o çocuklardan biriydim.” 

Tanrı’nın Bir Kulu:

Başıboş, hayvansı

“McCarthy’nin romanı temelde ne insana ne de hayvana dair, daha ziyade insan ile hayvan arasındaki ayrımsızlık bölgesiyle ilgili. Ve şiddetle.”

Orhan Koçak’ın Orhan Pamuk eleştirisi:

Yüzey ve derinlik arasında mekik

“Koçak, Pamuk metinlerindeki mizahi ya da parodik öğeleri ortaya çıkarmak yerine, bu öğelerin metnin genel enerjisini nasıl sürüklediğine odaklanır...”

Haftanın vitrini – 12

Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Bitcoin’in Geleceği / Çok Şeker Armud / Eve Bak, Melek / Franza’nın Kitabı / Gerard’ı Düşlerken / İstanbulin / Nörobilimin Evrimi / Sınıf İmgeleri / Yörüngede / Yörüngede Dans

Çağdaş Norveç edebiyatını Dag Solstad olmadan hayal bile etmek mümkün değil.

“14 Mart 2025'te kaybettiğimiz Solstad romanlarında sürprizli dönemeçler kullanmayı veya okuru umulmadık sonlara götürmeyi sever. Örneğin derin can sıkıntısı ile hayattan bıkkınlık, kırılan bir şemsiye suretine bürünüp çıkar karşımıza.”

Akdeniz ve edebi dalgalar

Klasik Doğu-Batı aksından çıkıp meseleye ‘Akdenizlilik’ üzerinden bakan bir küçük edebiyat festivali: Akdeniz Konuşuyor. 

Felsefi Şiir:

2000’li Yılların Poetikası

Yücel Kayıran'ın Felsefi Şiir adlı kitabının genişletilmiş yeni baskısı Everest Yayınları tarafından önümüzdeki günlerde basılıyor. İlk kez müstakil olarak yayımlanacak olan kitaba yazarının yazdığı önsözü Tadımlık olarak sunuyoruz.

Nesrin Sipahi biyografisi neyi söylemiyor?

“Daima parıltılı, yaşantısı hiç sekteye uğramamış, pişmanlığı olmamış, kafası karışmamış, iniş çıkış yaşamamış gibi görünen yaşamlar neyi kendilerinden saklıyorlar acaba?”

“Murat Beşer ile Nesrin Sipahi’nin unutulmaz müzik yolculuğu”

“Kitap teklifine evet yanıtı iki yıl sonra geldi, çünkü ilk sorduğumda 'Benim anlatılacak neyim var ki?' demişti. Ancak anlattıkça ortaya çıktı ki, Nesrin Hanım’ın anlatacak çok şeyi vardı.”

Orhan Alkaya ile söyleşi:

12 “pâre” şiir resitali

“İlkin 'ne yazmak' meselesiyle çıraklık edersin; sonra 'nasıl yazmak'a yoğunlaşır, usta olursun; nihayetinde ise, ilk günkü tadını saklayarak 'ne yazmak' meselesine geri döner, usta bir çırak olursun...”

Tan Babür’ün şiiriyle inşa ettiği benlik üstüne:

Punk ile tasavvuf arasında

“Tan Babür’ün yarattığı imgesel dünya, diğer bir deyişle kurduğu sessiz isyan, bir berzah âlemini hatırlatır. Bu berzah âleminin iki kıyısını punk ve tasavvuf felsefesi oluşturur.”

Ulysses üzerinden Homeros'a, oradan çevirilere ve Osmanlıca metinlere...

“İlyada'yı (İlias) yeniden Türkçeye çeviren Erman Gören'in kıymetli emeğini selamlayıp kabaca Homeros çevirileri bağlamında değerlendirirken, Osmanlı metin çevirilerinin hal-i pür-melaline dair de bir iki söz söylemek isterim...”

Nurdan Gürbilek’le söyleşi:

“Metnin hemen duyulmayan seslerini belirginleştirmek...”

“Bir oturuşta bitirdiğim yazı hiç olmadı. Çünkü yazıya başlarken kafamda hemen iletmek istediğim bir mesaj ya da yargıdan çok, yazıda sınamam gereken bir sezgi ya da beni zorlayan, cevabını tam bilmediğim bir problem oluyor.”

Haftanın vitrini – 13

Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: Çalışmak ve Yaşamak / Edebî Coğrafya / Fularsız Felsefe / Gavroşname / Gönderilen: Enis Batur / M Yüzyılın Oğlu / Modernliğin Şehir Manzaraları / Musallat / Osmanlı Siyasal Düşünce Tarihi / Şimdi Buradaydı

Bâki Ayhan ile Hasta Sevgili Kış üzerine:

“Hayatın ve evrenin bir sırrı varsa, görünmeyende değil, görünendedir.”

“Oldum bittim şiirde hikâyeden kaçan bir şairdim, bu defa tersi oldu. Şimdilerde, şiirin pratik dünyayla ilişkide, onu dönüştürmede veya onunla barışmada imgesellik dışında da yolları olabileceği fikrindeyim.”

Hanno Sauer:

“Ahlakın tarihi insan evriminin de tarihidir...”

“Ahlak bizim gibi bir türün icadıdır. Yani insanın. Bireyler arasında çatışma vardır, ancak biz işbirlikçi sosyal öğrenenler olduğumuz için, bu çatışmaları hafifletmenin ve kazan-kazan sonuçları yaratmanın yollarını bulabiliriz.”

Adorno'yu hatırda tutarak

Moya’nın Tiksinti’sini okumak

“Moya Tiksinti'de çoğumuzun ülkelerimize ve de tabii halklarımıza karşı hissiyatımızı, duygu durumumuzu oldukça yalın bir anlatı tercihiyle dışavuruyor. Biraz parodi, biraz komedi, ama esasında öfkeli bir öykü.”

Hoş Cinayet’ten yola çıkarak

Kandan Adam’ı okumak

“Abdullah Aren Çelik'in Kandan Adam'ı da gösteriyor ki çağdaş romanda polisiye artık bir sistem eleştirisine dönüşmüştür.”

Cormac ve McCarthy ve “ve işlevi”

“Cormac McCarthy’nin dili bir öğenin tekelinde iş görüyor ve bu öğeye mutlak bir sadakatle akıp gidiyor. Akıp gitmesinin nedeni de belli, zira öğenin özniteliğinde kaynaklı bu akış: Bir bağlaç olmak.”

Nietzsche için Schopenhauer (I):

"Terbiye Ustası"

“Schopenhauer okuduktan sonraki Nietzsche artık eskisi gibi olmayacaktı. Dümeni filolojiden felsefeye kırıyor, rotasını baştan çiziyordu. Yelkenleri bu güçlü rüzgârla dolu, yepyeni bir yolculuğa çıktı.”

Louise Michel:

Kızıl bir ütopyanın peşinde

Efsaneleşen yaşamıyla kadın hareketinin, anarşizmin, ırkçılık karşıtlığının anıt isimlerinden birisi haline gelen, 1871 Paris Komünü’nün önemli figürlerinden Louise Michel'e, onun hayatını konu alan çizgi romana ve Paris Komünü'ne dair...

O adamlar / o kadınlar / o çocuklar…

“Tarih anlatısının büyük bölümünün sefaletler, ihanetler ve yenilgilerle dolu olduğu da bir gerçektir. İnsanın kendi çağı karardıkça, direnişleri, karşı koyuşları ve yengileri geçmişteki birtakım kısa parlak anlar olarak görme eğilimi de artıyor.”

Haftanın vitrini – 14

Yeni çıkan, yeni baskısı yapılan, yayınevlerince bize gönderilen, okumak ve üzerine yazmak için ayırdığımız bazı kitaplar: 1908 Osmanlı Boykotu / Silahsız Güç: Boykot / Denizde Yine Mükemmel Bir Gün / Edebiyat, Psikanaliz ve Başka Meseleler / Herkesin Hayvanı Kendine Benzer / Politik Hayvan Hikâyeleri / Salondaki Kişiler / Sanatçı Yazıları / Sapkınlık ve Toplumsal İlişkiler / Sınırlar/

Re: CMES, Cemal Kafadar

In this letter, Irvin Cemil Schick defends Professor Cemal Kafadar against allegations of antisemitism, highlighting their lifelong friendship and shared dedication to historical scholarship and justice.

İsrail'i eleştirmek:

ABD'de ifade özgürlüğünün sınırı

Cemal Kafadar ile Rosie Bsheer’in Harvard Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Merkezi idareciliği görevlerine son verilmesi üzerine İrvin Cemil Schick ile kararı veren dekanın yazışması.

Sevgili Mahir Bey…

“Bana kalırsa mesele Mahir Bey’in, siyasetin oluşturduğu ve sürekli tekrarlayarak da ezber haline getirdiği şablonların dışına taşan ve o ezberleri bozan biri olması. Polat’ın zihninde birbirleriyle çatışan kimliklerin toz ve dumanı yok.”